کدام یک از خطاهای ورزشی قابل پیگرد قضایی هستند؟
عبدالحسین روح الامینی نجف آبادی ـ مطمئنا در دنیای پرتلاطم امروزی، یکی از موضوعاتی که می تواند جوامع بشری را از اختلافات شخصی و جمعی در امان بدارد، «آشنایی با حقوق متقابل افراد با یکدیگر و قانون» است که مهمترین اثر این آشنایی و آگاهی را می توان در پیشگیری از وقوع بسیاری از مشکلات حقوقی دانست؛ بنابراین، امروز تلاش داریم تا موضوع «جرائم ورزشی» را بررسی کنیم.
شاخه‌های ورزشی بسیار متنوع و گسترده است و مقررات خاصی در خصوص آن‌ها نیز وضع گشته و برای ورزشکاران لازم می‌آید از این قوانین متنوع که در حوزه‌های مختلف ورزشی وجود دارد بالاخص رشته تخصصی خودشان آگاهی لازم داشته باشند. همچنین در کنار آگاهی از این قوانین باید به جرائم و تخلفات ورزشی نیز آگاهی کافی داشته باشند.
در خصوص جرایم ورزشی هم از باب مسئولیت مدنی بدین شرح که طبق یک اصل پذیرفته شده در حقوق هر کسی موجب ورود ضرر و یا صدمه و یا خسارت به دیگری شود موظف به جبران آن است و این ناشی از مسئولیت قهری و مسئولیت خارج از قرارداد است که برای هر شخصی متصور است و هم در قانون مجازات اسلامی از آن جرم انگاری شده است.
با گرفتن مفهوم مخالف به مجرمانه بودن آن نیز می‌توان پی برد و چنین بیان می‌دارد حوادث ناشی از عملیات ورزشی در صورتی که سبب آن حوادث نقص مقررات آن ورزش نبوده باشد و همچنین مخالف قوانین شرعی نیز نبوده باشد بند ث ماده ۱۵۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲٫ تجزیه این بند بدین معنی که برای مثال در ورزش فوتبال اگر بازیکن خاطی با تکل به زیر پای بازیکن حریف موجب شکستن ساق پای وی شود چون در چارچوب بازی بوده است و طبق اصل پذیرفته شده که در چارچوب به یکدیگر این اذن داده شده است و اگر عرف بازی این آسیب‌ها را پیش‌بینی کند، خاطی از طریق کیفری قابل پیگرد نخواهد بود.
در این مثال با تکل خاطی مجرم شناخته نمی‌شود لذا اگر در همین فوتبال بازیکن خاطی با مشت به بینی بازیکن حریف ضربه وارد آورد خارج از اذنی است که بازیکنان در چارچوب مسابقه به یکدیگر داده‌اند و مخالف با قوانین آن ورزش نیز است بدین جهات بازیکن خاطی در محاکم کیفری قابل پیگیری است. لکن همین مشت اگر در مسابقه بوکس موجب شکستن بینی حریف شود ضربه زننده مجرم شناخته نخواهد شد چرا که ورزش بوکس با مشت سر و کار دارد و ورزشکاران در رینگ این اجازه را به یکدیگر داده‌اند که به یکدیگر مشت وارد آورند.
مثال دیگر اینکه فرض کنید دو بوکسور پس از مسابقه در خیابان با مشاهده یکدیگر درگیر شوند و طرف مقابل با مشت بینی طرف مقابلش را مورد آسیب قرار دهد در این صورت به دلیل اینکه در چارچوب مسابقه نبوده است و در خارج از رینگ مسابقه است و این دو شخص خارج از مسابقه به یکدیگر اجازه آسیب زدن نداده‌اند فرد آسیب زننده از دیدگاه حقوق کیفری مجرم شناخته خواهد شد.
مثال دیگر که در قسمت آخر این بند آمده مخالف قوانین شرعی نیز نباشد. برای مثال فرض کنید در رشته بوکس در رینگ مسابقه یک ورزشکار با مشت ضربه‌ای به گیجگاه طرف مقابل وارد آورد و بر اثر ضربه جانش را از دست دهد. در این صورت دو دیدگاه وجود دارد عده‌ای با استناد به قسمت آخر بند ث ماده ۱۵۷ این شخص را قاتل می‌دانند چراکه درست است به یکدیگر اجازه آسیب رساندن داده‌اند لکن اجازه قتل نداده است و اگر بدهد نیز شرع و قانون این اجازه را به وی نمی‌دهد.
گروه دوم معتقدند کسی که وارد این ورزش می‌شود و در مسابقه اذن در ورود آسیب را داده است و در این صورت باید پیش‌بینی می‌کرد ممکن است این آسیب منجر به مرگ وی گردد و همچنین با منتفی دانستن قصد و یا عنصر معنوی در وارد کننده آسیب وی را قاتل در قتل عمد نمی‌دانند. هر دو نظر طرفداران بسیاری دارد و قابل دفاع است و در این مورد نظر قاضی حکم فرما است.
