کلیات
جَنین ( fetus) فرزند متولد نشده یک جانور است که درون رحم یا تخم قرار دارد.
به هوهستهای چندیاختهای دودسته جَنین گفته میشود.
در انسان، یاختهٔ رشدکنندهٔ از لحظهٔ بارورسازی تا پایان هفتهٔ هشتم رویان (به انگلیسی:embryo) نام دارد و پس از آن جنین (به انگلیسی:fetus) نامیده میشود.
جنین در اوایل رشد خود دارای دُمی کوتاه است و همچنین هیچ شباهتی به انسان ندارد. طی یک ماه پس از بارورشدن تخمک، خصوصیات ظاهری تمام اعضاء مختلف بدن جنین شروع به تکوین میکنند و در ۲ تا ۳ ماه بعدی، بخش عمده جزئیات اعضاء گوناگون پایهریزی شدهاند. پس از ۳ ماه، اعضای جنین از نظر ظاهری شبیه اندامهای نوزادی میشوند. البته باید دانست که همچنان بخش زیادی از تکوین سلولی هر عضو باقی ماندهاست و جهت تکمیل آن به ۵ ماه باقیمانده از یک دوره بارداری کامل نیاز است. حتی در زمان تولد نیز ساختمانهای خاصی، به خصوص دستگاه عصبی، کلیهها و کبد، بهطور کامل تکوین نیافتهاند. اما ناگفته نماند که جنین توسط هوای موجود در خونِ بند ناف تنفس میکند.
تکوین جنین بر حسب هفته
رویان در هفته دو تا سوم بارداری: رویان تقریباً میکروسکوپیک است. سلولهای خونی هستهدار، در کیسه زرده و لایههای مزوتلیال جفت شروع به تکوین میکنند.
جنین در پایان هفتهٔ چهارم بارداری: قلب جنین شروع به تپیدن میکند و خون را به همهٔ بخشهای جنین میرساند. زمانی که رویان نمیتواند احتیاجات خود تنها از طریق انتشار ساده تأمین نماید، سیستم قلبی-عروقی شروع به تشکیل میکند. اولین سلولهای تشکیل دهنده سیستم قلبی- عروقی آنژیوبلاست است که در ناحیه صفحه سری جنینی پخش میشود و قسمتهایی به نام توده رگساز را میسازند که در مجموع شکل نعل اسبی دارد. در این زمان چشم، بینی و گوش بیرونی هنوز تشکیل نشده و دیده نمیشود. تشکیل دستگاه گوارش آغاز میشود و جوانههای کوچکی که در آینده دستها و پاها را تشکیل میدهند در این هنگام دیده میشوند. در این زمان اندازهٔ جنین ۶ تا ۱۰ میلیمتر میباشد. یعنی به اندازهٔ یک تخم سیب درختی.
در هفته ششم: کبد جنین شروع به ساختن سلولهای خونی میکند.
جنین در پایان هفتهٔ هشتم: وزن جنین در حدود یک گرم و طول قد او در حدود ۲/۵ سانتیمتر است. اندامها شروع به مشخص شدن کردهاند، بازو، آرنج، ساعد، دستها، ران، ساق پاها کم و بیش دیده میشوند. در این هنگام بخشی که قبلاً به شکل دم دیده میشد، از بین میرود.
جنین در پایان هفتهٔ دوازدهم: وزن جنین ۳۰ گرم و طول قد او ۷٫۵ تا ۹ سانتیمتر میباشد، طحال و سایر بافتهای لنفاوی بدن نیز ساخت سلولهای خونی را آغاز مینمایند. اندامها کاملاً تشکیل شدهاند. بازوها، انگشتان، دستها و پاها کاملاً مشخص شده و تشکیل بافتها آغاز میگردد. گوش خارجی دیده میشود، چشم تقریباً کامل شده ولی پلکها هنوز بستهاند. ضربان قلب جنین را ميتوان با وسایل مخصوص و دقیق فراصوتی تشخیص داد.
سهماههٔ دوم دوران بارداری: سهماههٔ نخست دوران بارداری زمانی است که بهطور انحصاری اندامهای جنین تشکیل میشوند، در صورتی که در سهماهٔ دوم اندامهای پدیدآمده نمو کرده و به تدریج تکوین مییابند. در پایان ششماهگی، طول قد جنین در حدود ۲۷/۵ تا ۳۰ سانتیمتر وزن آن در حدود ۶۰۰ تا ۷۲۰ گرم میرسد. پوست بدن جنین در ماههای پنجم و ششم تقریباً رنگ قرمز دارد و در این زمان است که کمکم غدد چربی پوست، چربی تراوش کرده و با یاختههای مردهٔ پوست تشکیل مادهٔ سفید رنگی (پنیری شکل) را میدهد که پوست جنین را میپوشاند و عمل نگهداری پوست را خواهد داشت در این هنگام پلکها از هم جدا شده و مژههای جنین نیز تشکیل گردیدهاند.
در هفته بیست و سوم حاملگی: وزن جنین به ۴۵۰ گرم میرسد.
در ششمین ماه دوران بارداری:، رحم مادر به اندازهای بزرگ میشود که بخش بالایی آن را در بالای ناف او میتوان لمس کرد در این زمان مادر حرکات جنین خود را حس میکند؛ ولی حرکاتی را که پیش از این زمان حس میکردهاست بیشتر مربوط به حرکات دستگاه گوارش خود او بوده و مربوط به حرکات جنین نبودهاست. بیشتر در پایان پنجمین ماه بارداری است که مادر ممکن است وزن اضافه نماید و حتی در هر هفته در حدود ۵۰۰ گرم بر وزنش افزوده شود. در این زمان است که او باید مواظب باشد که بیش از معمول اضافه نگردد.
سهماههٔ پایانی دوران بارداری در خلال سهماههٔ پایانی دوران بارداری وزن مادر نباید بیش از معمول زیاد شود. اضافه وزن مادر در همهٔ دوران بارداری نباید از ۱۱ کیلوگرم بیشتر شود که ۳/۵ کیلوگرم آن خود جنین است. در این دوران است که انقباضهای رحم زیادتر خواهد شد و این انقباضها معمولاً بدون درد است و سبب میشود که رحم گشاد شود. تا جنین در حال رشد را در خود جای دهد. در حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پیش از زایمان سر جنین به سمت درون لگن چرخش پیدا میکند و این تغییر وضع سبب راحتی مادر میگردد زیرا دیگر رحم به پردهٔ دیافراگم و شش مادر فشار نخواهد آورد. در این زمان گهگاه دردهایی مانند درد زایمان ولی نه چندان شدید احساس میشود. در سهماه پایانی دوران بارداری، جنین از مادر خود، از راه جریان خون جفت، مادهای به نام پادتن دریافت میدارد؛ که نوزاد را برای مدتی در برابر برخی از بیماریها مانند سرخک، سرخجه، مخملک، آنفلوانزا و حتی بیماریهای ویروسی مثل سرماخوردگی ایمن میکند. اگر مادری در ماههای پایانی دوران بارداری برای برخی از بیماریها واکسینه شود، ایمنی نسبی در نوزاد به وجود مي آيد. پادتن نیز از راه آغوز و حتی از راه شیر مادر نیز به کودک میرسد؛ و این ایمنی نسبی در کودک وجود دارد تا زمانی که به کودک واکسن زده شود.
تکوین اعضای بدن جنین
سیستم گردش خون: قلب انسان در پایان هفته چهارم پس از باروری شروع به تپیدن کرده و با سرعت ۶۵ ضربان در دقیقه منقبض میشود. تعداد ضربان قلب در طول دوره تکوین به طور مداوم افزایش مییابد تا درست قبل از تولد به حدود ۱۴۰ ضربان در دقیقه میرسد.
ساخت سلولهای خونی: سلولهای خونی هستهدار، حدوداً در هفته سوم تکوین جنین در کیسه زرده و لایههای مزوتلیال جفت شروع به تکوین میکنند. این روند با تشکیل گلبولهای قرمز بدون هسته در یک هفته بعد (حدود ۴ تا ۵ هفتگی) در مزانشیم جنینی و نیز در اندوتلیوم عروق خونی جنین ادامه مییابد. پس از آن، کبد در هفته ۶ شروع به ساختن سلولهای خونی میکند و در ماه سوم، طحال و سایر بافتهای لنفاوی بدن نیز ساخت سلولهای خونی را آغاز مینمایند. سرانجام از ماه سوم به بعد، به تدریج مغز استخوان به محل اصلی ساخت گلبول قرمز و نیز اکثر گلبولهای سفید خون تبدیل میشود اما ساخت لنفوسیتها و پلاسماسلها همچنان در بافتهای لنفاوی ادامه مییابد.
دستگاه تنفسی: در دوره جنینی، عمل تنفس انجام نمیشود، چرا که هیچ هوایی در حفرهٔ امنیوتیک وجود ندارد. اما حرکات تنفسی از اواخر سه ماه اول حاملگی شروع میشوند. به ویژه محرکهای تماسی و اسیفیکسی جنین موجب بروز این حرکات میشوند. در طول ۳ تا ۴ ماهاخر حاملگی، حرکات تنفسی جنین به دلایل نامعلوم، به طور عمده مهار میشوند و ریهها تقریباً به طور کامل خوابیده هستند. مهار تنفس در ماههای آخر زندگی جنینی جلوی پر شدن ریههای جنین را با مایع و مواد دفعی مکونیوم که از دستگاه گوارش جنین به داخل مایع امنیوتیک دفع میشوند، میگیرد. علاوه بر این، اپیتلیوم الوئولی هم تا زمان تولد، مقادیر کمی مایع به درون ریهها ترشح میکند و بدین ترتیب، تنها مایع تمیز در ریهها باقی میماند.
دستگاه عصبی: اکثر رفلکسهای جنینی مرتبط با نخاع و حتی ساقه مغز از ماه سوم تا چهارم حاملگی تکوین یافتهاند. اما ان دسته از اعمال سیستم عصبی که با قشر مغز سروکار دارند حتی در زمان تولد نیز هنوز در مراحل آغازین تکوین قرار دارند. در واقع میلینه شدن برخی از راههای عصبی اصلی مغز تنها در یک سالگی کامل میشود.
دستگاه گوارش: در اواسط حاملگی جنین شروع به خوردن و جذب مقادیر زیادی مایع امنیوتیک میکند و در ۲ تا ۳ ماهآخر، عملکرد گوارشی ان به عملکرد نوزاد طبیعی نزدیک میشود. از این زمان، مقادیر کمی مکونیوم بهطور پیوسته در دستگاه گوارش ساخته میشود و از مقعد به درون مایع آمنیوتیک دفع میشود. بخشی از مکونیوم از باقیمانده مایع امنیوتیک بلعیده و بخشی از آن نیز از موکوس و سایر فراوردههای دفعی مخاط و غدد گوارشی تشکیل میشود.
کلیهها: در سه ماه دوم حاملگی، کلیههای جنینی شروع به دفع ادرار میکنند؛ ادرار جنین ۷۰ تا ۸۰ درصد مایع آمنیوتیک را تشکیل میدهد. اختلال در تکوین کلیه یا آسیب شدید عملکرد کلیه در جنین، تولید مایع آمنیوتیک را به شدت کاهش داده (الیگوهیدرآمنیوس) و میتواند باعث مرگ جنین شود. هر چند کلیههای جنین قادر به تولید ادرار هستند، سیستمهای کلیوی مربوط به تنظیم حجم مایع خارج سلولی و تعادل الکترولیتها، به ویژه تعادل اسید-باز، تا اواخر زندگی جنینی وجود ندارند و تا چند ماه پس از تولد به تکوین نهایی میرسند.
کد خبر: ۱۰۹۲۶۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۰
حرکات جنین یا اصطلاحاً لگد زدن او برای زنانی که بارداری دوم یا چندم خود را تجربه میکنند، زودتر از کسانی که بارداری اول خود را تجربه میکنند، قابل لمس است.
کد خبر: ۱۰۸۲۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۴
کد خبر: ۱۰۷۶۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۵
سقط جنین قانونی یکی از مسائلی است که همواره بر سر آن بحث و گفتوگو بوده و از لحاظ شرعی و قانونی بررسی شده است. در این نوشتار بررسی میکنیم که موضوع سقط جنین دارای معلولیت ذهنی چگونه جرمانگاری شده و چه ضمانت اجرایی برایش در نظر گرفته شده است.
کد خبر: ۱۰۶۵۰۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۹
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۰۵۳۳۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۱
کد خبر: ۱۰۳۶۷۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۶
یک زوج آمریکایی برای اولین بار در جهان از صدای نوزادشان در داخل رحم مادر یک آلبوم موسیقی تهیه کردهاند که تا دو ماه آینده منتشر میشود.
کد خبر: ۱۰۳۳۲۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۱
کد خبر: ۱۰۲۹۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۱
معاون امور توسعه پیشگیری بهزیستی استان تهران، مراحل غربالگری ژنتیکی را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۰۲۸۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۹
کد خبر: ۱۰۱۹۶۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۶
یک روانشناس گفت: جنین میتواند در دوران حضور در شکم مادر اضطراب را فرا گیرد و بعد از تولد نیز این حالت را داشته باشد.
کد خبر: ۹۹۱۶۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۳۰
کد خبر: ۹۷۵۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۹
کد خبر: ۹۵۷۲۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۷
در پی تشخیص ابتلای یک نوزاد چینی به کروناویروس جدید تنها ۳۰ ساعت پس از تولد، این نگرانی در پزشکان ایجاد شده که مادران باردار مبتلا به این ویروس بتوانند بیماری را به نوزادان خود منتقل کنند.
کد خبر: ۹۵۷۲۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۷
جدیدترین اخبار گوناگون را در «تابناک با تو» از دست ندهید. در این سایت شما هر روز گزیدهای از تازه ترین اخبار پیرامون موضوعات خانواده، سلامت و بهداشت، سرگرمی و دانستنیها، آشپزی، فیلم و عکسهایی از سراسر جهان، دکوراسیون و ... را دنبال خواهید کرد. همچنین «تابناک باتو» هر روزه آماده است، مطالب ارسالی شما را نیز متناسب با موضوعات همسان با سایت منتشر کند. گزارش کامل از گزیدهخبرهای امروز «تابناک با تو» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۹۵۷۱۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۷
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۵۴۸۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۷
کد خبر: ۹۴۶۶۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۴
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۴۵۹۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۲
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۴۲۹۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۹
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۳۶۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۰